იოანე ფონ გარდნერი (რუსული საეკლესიო მუსიკის სპეციალისტი) საეკლესიო გალობა და საეკლესიო მუსიკა
ეს ორი ცნება - „საეკლესიო გალობა" და „საეკლესიო მუსიკა" საუბარშიც და ლიტერატურაშიც პარალელურად, ზოგჯერ კი ურთიერთმონაცვლეობით იხმარება. იმ საგუნდო ნაწარმოების პარტიტურაზე, რომელიც ღვთისმსახურებაზე შესასრულებლად არის განკუთვნილი, გამუდმებით უცვლელადაა მითითებული „მუსიკა ამისა და ამისა".
მრავალსაუკუნოვანი ქართული სამუსიკო კულტურის განვითარებაში მძლავრი გარდატეხა ქრისტიანულმა მოძღვრებამ შეიტანა. ახალმა შჯულმა ამ კულტურის სახე და მთავარი მახასიათებლები განსაზღვრა.
ქრისტიანული კულტურის კერები საქართველოში პირველივე საუკუნეში ჩნდება, თუმცა, ახალი კულტურის აღმავლობა სათავეს IV საუკუნიდან იღებს - მას შემდეგ, რაც ქართლი ინათლება წმიდა ნინოს მიერ და ქრისტიანული სარწმუნოება სახელმწიფო რელიგიად ცხადდება.
თამამად შეიძლება ითქვას, რომ ძველი ქართული გალობა არის საეკლესიო ტრადიციის წმიდად დამცველი, შეურყვნელი, უძველესი და ამასთან, შუასაუკუნეების მართლმადიდებელ ეკლესიათა საგალობლებს შორის ერთადერთი მრავალხმიანი, ანალოგის არმქონე, რაც მის უნიკალურობას განაპირობებს (უწმიდესი და უნეტარესი სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია II)